Nhóm nghiên cứu Neutrino tham gia công bố công trình nghiên cứu trên tạp chí Nature

Thí nghiệm quốc tế T2K được thực hiện tại Nhật Bản với sự hợp tác quốc tế của khoảng 600 nhà vật lý, kỹ sư của hơn 60 tổ chức nghiên cứu đến từ 12 quốc gia trên thế giới. Việt Nam là quốc gia châu Á duy nhất tham gia thí nghiệm này ngoài nước chủ nhà Nhật Bản, đại diện là nhóm nghiên cứu Neutrino của Viện Nghiên cứu Khoa học và Giáo dục liên ngành (IFIRSE), trực thuộc Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE - TP Quy Nhơn) do GS Trần Thanh Vân, Chủ tịch Hội Khoa học Gặp gỡ Việt Nam sáng lập và vận hành. Nhóm nghiên cứu Neutrino (gồm 2 nghiên cứu viên là TS Cao Văn Sơn và PGS.TS Nguyễn Thị Hồng Vân - Viện Vật lý, Viện Hàn Lâm Khoa học Việt Nam, và nghiên cứu sinh Trần Văn Ngọc) được thành lập năm 2017 dựa trên sáng kiến của GS Trần Thanh Vân và sự ủng hộ của GS Kajita Takaaki - giải thưởng Nobel Vật lý 2015.
TS Trần Thanh Sơn, Phó Giám đốc ICISE, cho biết: Thí nghiệm T2K là thí nghiệm quốc tế về vật lý hạt cơ bản, nghiên cứu các dao động của neutrino sinh ra từ máy gia tốc. Kết quả công bố lần này được phân tích từ các số liệu của thí nghiệm T2K từ năm 2010 - 2018. Nhóm Neutrino của Viện IFIRSE là thành viên chính thức đầu tiên của Việt Nam tham gia dự án từ năm 2017. Bài báo khoa học quan trọng này được đánh giá là kết quả nghiên cứu đột phá về dấu hiệu phá vỡ đối xứng vi phạm liên hợp điện tích và đảo ngược chẵn lẻ ở trong dao động Neutrino. Đây có thể là chìa khóa để trả lời cho một trong những bí ẩn lớn nhất của vũ trụ: Tại sao vũ trụ vật chất được hình thành?
Nature là tạp chí khoa học hàng đầu thế giới, với nhiều kết quả nghiên cứu khoa học trong các lĩnh vực khác nhau mang lại bước tiến mới hay những nghiên cứu gốc (nghiên cứu tiên phong, nghiên cứu đóng vai trò nền tảng của một vấn đề khoa học) quan trọng được công bố. Những bài viết hay công trình khoa học đăng trong tạp chí này được cộng đồng khoa học thế giới đánh giá rất cao về chất lượng học thuật.
Theo TS Trần Thanh Sơn, trong kế hoạch, nhóm Neutrino sẽ mở rộng số lượng thành viên và xây dựng phòng thí nghiệm cùng với các máy đo được đặt tại ICISE, với mục tiêu Việt Nam sẽ có một nhóm hoạt động độc lập, bao gồm các nhà vật lý trong nước và nước ngoài, tham gia vào các thí nghiệm lớn trên thế giới. Tại ICISE, hiện chúng tôi đã thiết lập 1 phòng thí nghiệm với các thiết bị được các giáo sư Nhật Bản tặng và ICISE trang bị để triển khai một số thí nghiệm nhỏ về Neutrino tại Quy Nhơn.
                                                                                                                           Theo Mai Hoàng