Kết quả kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV

Kỳ họp được tổ chức thành 2 đợt, kết hợp giữa họp trực tuyến và họp tập trung, diễn ra trong 19 ngày, giữa 2 đợt có hơn một tuần để các cơ quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, chỉnh lý, hoàn thiện các dự án, dự thảo trình Quốc hội thông qua tại đợt 2. Với sự chuẩn bị chu đáo của các cơ quan, tổ chức liên quan, Quốc hội đã hoàn thành chương trình Kỳ họp thứ 9 với những kết quả chủ yếu sau:

1. Quốc hội đã xem xét, thông qua 10 luật, 21 nghị quyết, cho ý kiến về 6 dự án luật:

- Luật Đầu tư được sửa đổi với nhiều quy định mới như: Phân định rõ phạm vi điều chỉnh, nguyên tắc áp dụng; bổ sung ngành “kinh doanh dịch vụ đòi nợ” vào ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh; về điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài; việc chấp thuận chủ trương đầu tư và các hình thức lựa chọn nhà đầu tư; giám định vốn đầu tư; bãi bỏ, sửa đổi, bổ sung một số ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện...

- Luật Doanh nghiệp được sửa đổi với nhiều nội dung như: sửa đổi khái niệm doanh nghiệp nhà nước; quy định cổ đông hoặc nhóm cổ đông sở hữu từ 10% xuống 5% tổng số cổ phần phổ thông trở lên có quyền tiếp cận thông tin về tình hình hoạt động của công ty và triệu tập họp đại hội đồng cổ đông; quy định đối tượng tổ chức là pháp nhân thương mại bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định; bỏ thủ tục báo cáo thay đổi thông tin của người quản lý doanh nghiệp, thủ tục thông báo mẫu dấu cho cơ quan đăng ký kinh doanh;...

- Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) được ban hành gồm 11 chương, 101 điều, quy định về: lĩnh vực đầu tư dự án PPP tập trung vào 5 nhóm quan trọng, thiết yếu liên quan đến phát triển cơ sở hạ tầng, cung cấp dịch vụ thiết yếu, bảo đảm an sinh xã hội, hạ tầng công nghệ thông tin; quy mô dự án PPP; cơ chế chia sẻ phần tăng, giảm doanh thu được áp dụng đối với các dự án PPP; các nội dung Kiểm toán nhà nước thực hiện kiểm toán trong đầu tư theo phương thức PPP; hoạt động kiểm tra, thanh tra chuyên ngành và giám sát của cơ quan quản lý nhà nước; quy định dừng triển khai dự án mới áp dụng loại hợp đồng xây dựng-chuyển giao kể từ ngày Luật có hiệu lực thi hành...

- Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Quốc hội được ban hành bổ sung quy định về tiêu chuẩn đại biểu Quốc hội; thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; nhiệm vụ, quyền hạn của Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội; tăng tỷ lệ đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách; mở rộng cơ cấu của Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực Ủy ban của Quốc hội; sửa đổi tên gọi của 2 Ủy ban của Quốc hội.

Luật quy định Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân cấp tỉnh là cơ quan tham mưu, giúp việc, phục vụ hoạt động của các đại biểu Quốc hội và Đoàn đại biểu Quốc hội tại địa phương; chấm dứt việc thực hiện thí điểm hợp nhất Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng Hội đồng nhân dân và Văn phòng Ủy ban nhân dân cấp tỉnh…

- Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật được ban hành đã bổ sung một số quy định để tiếp tục khẳng định, làm rõ và sâu sắc hơn cơ chế bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong hoạt động xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; thể chế hóa chủ trương của Đảng về việc đưa hoạt động phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội vào quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; sửa đổi một số quy định trong công tác ban hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương; trách nhiệm của các cơ quan trong toàn bộ quy trình xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật…

- Luật Hòa giải, đối thoại tại Tòa án được ban hành gồm 04 chương, 42 điều quy định về: nguyên tắc, chính sách của Nhà nước; quyền, nghĩa vụ của Hòa giải viên khi thực hiện hòa giải, đối thoại, các bên tham gia hòa giải, đối thoại tại Tòa án; trách nhiệm của Tòa án đối với công tác hòa giải, đối thoại; trình tự, thủ tục hòa giải, đối thoại thành tại Tòa án…

- Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giám định tư pháp được ban hành sửa đổi, bổ sung quy định về Phòng giám định kỹ thuật hình sự; trách nhiệm giới thiệu cá nhân, tổ chức có đủ điều kiện tiêu chuẩn để thực hiện giám định; thời hạn giám định tư pháp; quyền, nghĩa vụ của người trưng cầu giám định tư pháp, tổ chức được trưng cầu, yêu cầu giám định tư pháp; quyền, nghĩa vụ của giám định viên tư pháp...

- Luật Thanh niên được sửa đổi với những quy định mới như: tháng 3 hằng năm là Tháng Thanh niên; thiết lập cơ chế đối thoại giữa người đứng đầu Chính phủ, chính quyền địa phương, cơ quan, đơn vị với thanh niên về các vấn đề liên quan đến thanh niên; quản lý nhà nước về thanh niên; các tổ chức thanh niên, cơ sở giáo dục, gia đình đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật về thanh niên…

- Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống thiên tai và Luật Đê điều được ban hành đã bổ sung một số loại hình thiên tai, công trình phòng, chống thiên tai cho phù hợp với thực tế; quy định về việc được phép sử dụng bãi nổi, cù lao nơi chưa có công trình xây dựng; làm rõ nguồn nhân lực, nguồn ngân sách cho phòng, chống thiên tai; quy định rõ về Quỹ phòng, chống thiên tai trung ương; bổ sung, mở rộng thẩm quyền vận động quyên góp để hỗ trợ, cứu trợ thiên tai đối với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước;...

- Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xây dựng được ban hành đã sửa đổi, bổ sung quy định xây dựng và cấp phép xây dựng công trình có thời hạn trên đất có quy hoạch chậm triển khai; quy định thẩm quyền cấp phép các công trình xây dựng cấp đặc biệt đã được phân cấp, quy định cụ thể điều kiện cấp giấy phép xây dựng có thời hạn, những loại công trình xây dựng được miễn giấy phép; phân loại và cấp công trình xây dựng; dự án đầu tư xây dựng; dự án đầu tư xây dựng khu đô thị; Ban quản lý dự án; việc thẩm định dự án đầu tư xây dựng; cấp giấy phép xây dựng; xây dựng công trình khẩn cấp; trách nhiệm quản lý nhà nước về hoạt động đầu tư xây dựng…

- Các Nghị quyết được thông qua: Phê chuẩn Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA); Về việc gia nhập Công ước số 105 của Tổ chức Lao động Quốc tế về Xóa bỏ lao động cưỡng bức (ILO); Công nhận và cho thi hành phán quyết của cơ quan giải quyết tranh chấp theo quy định của Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA); Về thí điểm một số cơ chế, chính sách tài chính - ngân sách đặc thù đối với thành phố Hà Nội; Về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng; Về kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp; Về giảm thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp năm 2020 đối với doanh nghiệp, hợp tác xã, đơn vị sự nghiệp và tổ chức khác; Về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh.

- Các dự án luật được Quốc hội cho ý kiến gồm: Luật Biên phòng Việt Nam; Luật Thỏa thuận quốc tế; Luật Bảo vệ môi trường (sửa đổi); Luật Cư trú (sửa đổi); Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính.

2. Hoạt động giám sát

- Sau khi xem xét báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước năm 2019 và tình hình triển khai thực hiện những tháng đầu năm 2020, Quốc hội ghi nhận, đánh giá cao sự chỉ đạo, điều hành chủ động, quyết liệt, kịp thời, hiệu quả, linh hoạt, sáng tạo của Chính phủ, sự đồng lòng, chung sức, thống nhất, đồng thuận của cả hệ thống chính trị, tạo nên sức mạnh to lớn phòng, chống dịch Covid-19 hiệu quả nhưng vẫn duy trì được tăng trưởng và các cân đối lớn của nền kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội. Đồng thời, yêu cầu Chính phủ, các cấp, các ngành phát huy những kết quả đạt được trong thời gian qua, chủ động bám sát tình hình thực tế để chỉ đạo, điều hành thực hiện đồng bộ, các nhiệm vụ, giải pháp mà Quốc hội đã đề ra trong Nghị quyết số 85/2019/QH14 về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2020 để sớm phục hồi kinh tế, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, việc làm, đời sống đối với người lao động, đối tượng chính sách, người có công, người nghèo, người yếu thế và phấn đấu đạt mức cao nhất các chỉ tiêu của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2020.

- Trên cơ sở kết quả giám sát chuyên đề “việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em”, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em. Trong đó có đánh giá những kết quả Chính phủ, các cơ quan, tổ chức hữu quan đã đạt được đồng thời đã thẳng thắn chỉ ra những mặt hạn chế, yếu kém và đề ra nhiều nhiệm vụ, giải pháp tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em; yêu cầu Chính phủ, các bộ, ngành địa phương khắc phục hạn chế, yếu kém, nâng cao trách nhiệm, tạo chuyển biến tích cực trong công tác phòng, chống xâm hại trẻ em.

- Qua Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến kỳ họp và Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, Quốc hội đánh giá cao sự tích cực, khẩn trương, trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành trong xem xét, giải quyết và trả lời các kiến nghị của cử tri, nhất là trong điều kiện phải đối phó với diễn biến phức tạp của dịch. Nhiều nguyện vọng chính đáng của cử tri đã được tiếp thu, nghiên cứu xử lý và trả lời thấu đáo. Tuy nhiên vẫn còn một số ít văn bản trả lời chưa đủ thông tin, chưa đúng nội dung cử tri kiến nghị... Quốc hội yêu cầu các cơ quan, tổ chức hữu quan tiếp tục cải tiến, nâng cao chất lượng tổng hợp kiến nghị cử tri; giải quyết dứt điểm những tồn tại hạn chế đã nêu trong báo cáo; rà soát, giải quyết dứt điểm các kiến nghị đang trong quá trình giải quyết, hạn chế tối đa việc chuyển kiến nghị chưa được giải quyết sang nhiệm kỳ sau... Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2021. 

3. Xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng khác

- Quốc hội đã thông qua Nghị quyết phân bổ vốn viện trợ không hoàn lại, điều chỉnh dự toán chi ngân sách nhà nước và phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2018. Trong đó yêu cầu Chính phủ có các biện pháp quyết liệt, đồng bộ để tăng cường kỷ cương, kỷ luật tài chính, nâng cao hiệu quả công tác quản lý, sử dụng ngân sách; đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí; kiểm điểm trách nhiệm, xử lý nghiêm, kịp thời các tổ chức, cá nhân vi phạm trong quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước.

- Quốc hội đã thông qua Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030 với hơn 100 chính sách tập trung vào các xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; hộ gia đình, cá nhân người dân tộc thiểu số; người dân tộc Kinh thuộc diện nghèo, cận nghèo sinh sống ở xã, thôn đặc biệt khó khăn; doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức kinh tế, xã hội hoạt động ở địa bàn vùng đặc biệt khó khăn… 

- Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về việc chuyển đổi phương thức đầu tư một số dự án thành phần tại Nghị quyết số 52/2017/QH14 về chủ trương đầu tư Dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020. Trong đó, chuyển đổi đầu tư từ phương thức đối tác công tư sử dụng một phần vốn ngân sách nhà nước sang đầu tư công sử dụng toàn bộ vốn ngân sách nhà nước đối với 03 dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây.

- Quốc hội đã thông qua các Nghị quyết về thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia, bầu Chủ tịch Hội đồng bầu cử quốc gia và phê chuẩn 04 Phó Chủ tịch và 16 Ủy viên của Hội đồng. Quốc hội cũng đã phê chuẩn việc miễn nhiệm chức vụ Phó Thủ tướng Chính phủ đối với ông Vương Đình Huệ; miễn nhiệm chức vụ Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với bà Nguyễn Thanh Hải và bầu Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với ông Dương Thanh Bình. Công tác nhân sự được tiến hành chặt chẽ, đúng trình tự, thủ tục theo quy định, đạt sự đồng thuận cao.

- Quốc hội đã thông qua Nghị quyết kỳ họp thứ 9, trong đó quyết định kéo dài thời kỳ ổn định ngân sách nhà nước giai đoạn 2017-2020 sang năm 2021; lùi thời gian ban hành định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên sang năm 2021; bổ sung vốn điều lệ cho Agribank. Đồng thời, giao Chính phủ: Chủ động trong điều hành ngân sách nhà nước năm 2020 phù hợp với tình hình thực tế. Tập trung thực hiện các giải pháp chống thất thu, tiết giảm chi ngân sách nhà nước, cắt giảm tối thiểu 70% kinh phí hội nghị, đi công tác trong và ngoài nước còn lại của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương và tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên khác còn lại của năm 2020. Chưa thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và lương hưu từ ngày 01/7/2020. Trong việc biên soạn, phát hành sách giáo khoa cần tổng kết, rút kinh nghiệm đối với lớp 1 và tiếp tục chỉ đạo thực hiện đối với từ lớp 2 đến lớp 12; bảo đảm giá sách giáo khoa phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội, thu nhập của người dân và có chính sách hỗ trợ đối với học sinh vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi. Bảo đảm các điều kiện để triển khai chương trình, sách giáo khoa mới. Tổ chức tốt kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2020...

4. Kết quả hoạt động của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tại Kỳ họp

Tại Kỳ họp, các vị đại biểu Quốc hội trong Đoàn đã tích cực tham gia thảo luận các nội dung của Kỳ họp, biểu quyết quyết định nhiều vấn đề quan trọng của đất nước, đã tham gia đóng góp 32 lượt ý kiến phát biểu về các lĩnh vực như kinh tế - xã hội, thảo luận về các dự án Luật, Nghị quyết của Quốc hội, trong đó có: 16 lượt ý kiến phát biểu tại hội trường; có 17 lượt ý kiến phát biểu tại tổ; có 2 lượt đại biểu với 5 ý kiến chất vấn bằng văn bản tới Bộ trưởng các Bộ: Lao động, Thương binh và Xã hội; Giáo dục và đào tạo; Nội vụ; Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn. Nội dung các ý kiến đều đã phản ánh tâm tư, nguyện vọng chính đáng của cử tri đồng thời thể hiện trách nhiệm, tâm huyết của đại biểu Quốc hội với việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Quốc hội đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước, nâng cao đời sống nhân dân.

Bên cạnh việc tham gia tích cực vào các nội dung của Kỳ họp, tại kỳ họp này, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh đã tổ chức nhiều buổi làm việc, gặp gỡ để trình bày, kiến nghị trực tiếp những khó khăn, vướng mắc với Quốc hội, Chính phủ và các Bộ, Ngành Trung ương trong việc thực hiện nhiệm vụ kinh tế xã hội và huy động nguồn lực để xây dựng hạ tầng kinh tế, xã hội của địa phương.