Việt Nam - Italy: Thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Trải qua hơn hai thập kỷ, Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Italy tổ chức 7 kỳ họp Ủy ban Hỗn hợp hợp tác KH&CN với 7 chương trình hợp tác nghiên cứu chung theo Nghị định thư, hỗ trợ các viện nghiên cứu, trường đại học hai nước triển khai hơn 90 dự án hợp tác trong các lĩnh vực Italy có thế mạnh, Việt Nam có nhu cầu, phục vụ thiết thực phát triển kinh tế - xã hội; góp phần đưa KH&CN trở thành trụ cột quan trọng trong quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước. Hàng trăm lượt cán bộ, chuyên gia của Việt Nam và Italy được tham gia các chuyến khảo sát, học tập, trao đổi đoàn; hàng chục nghiên cứu sinh tiến sỹ và thạc sỹ được đào tạo qua nghiên cứu; nhiều bài báo khoa học được công bố trong nước và quốc tế. Ấn phẩm chuyên đề của Nhà Xuất bản Springer công bố mới đây về các công trình hợp tác nghiên cứu chung giữa các nhà khoa học hai nước với tiêu đề "Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực tài nguyên đất, nước và năng lượng ở Việt Nam vì sự phát triển bền vững” (Innovation in Land, Water and Energy for Vietnam's Sustainable Development) là minh chứng sinh động cho kết quả hợp tác tốt đẹp về KH&CN giữa hai nước.

Chia sẻ về định hướng phát triến kinh tế - xã hội đất nước giai đoạn đến 2030 và tầm nhìn đến năm 2045, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho biết, KH&CN và đổi mới sáng tạo được Đảng và Chính phủ Việt Nam xem như một trong ba đột phá chiến lược, là động lực chính góp phần đưa Việt Nam đạt mục tiêu trở thành nước có công nghiệp hiện đại vào năm 2030, nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Hợp tác và hội nhập quốc tế là một trong các giải pháp quan trọng giúp Việt Nam nhanh chóng nâng cao tiềm lực và trình độ KH&CN. Với định hướng đó, Italy đã và sẽ là một trong các đối tác chiến lược quan trọng của Việt Nam trong hợp tác về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
 

Đại sứ Antonio Alessandro chúc mừng Bộ trưởng trên cương vị mới và bày tỏ ấn tượng trước các thành tựu của Việt Nam trong phát triển kinh tế - xã hội và phòng chống dịch bệnh với vai trò đóng góp ngày càng quan trọng của KH&CN. Trong quan hệ đối tác chiến lược được hai nước nâng tầm từ năm 2013, hợp tác về KH&CN và đổi mới sáng tạo là một trong những trụ cột cơ bản. Đại sứ cũng hết sức vui mừng ghi nhận và đánh giá cao các thành quả mà hai Bên đã đạt được trong hơn 20 năm qua trong lĩnh vực hợp tác KH&CN, đồng thời, bày tỏ mong muốn tiếp tục tăng cường hợp tác với Việt Nam, trong đó có lĩnh vực vũ trụ và bảo tồn di sản.

Đại sứ và Bộ trưởng đồng tình chia sẻ quan điểm trong thời gian tới, hai Bên tiếp tục ủng hộ và dành nguồn lực trong khuôn khổ Nghị định thư để hỗ trợ các nhiệm vụ hợp tác nghiên cứu chung giữa các viện nghiên cứu, trường đại học hai nước; tăng cường xây dựng năng lực, trao đổi học thuật, kết nối chuyên gia, chia sẻ kinh nghiệm trong thiết kế, thực thi chính sách phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo.
Ngay sau buổi gặp với Bộ trưởng, Đại sứ Antonio Alessandro cùng Thứ trưởng Bùi Thế Duy đã khai mạc Hội thảo "Hợp tác khoa học và công nghệ Việt Nam - Italy: Kết quả và triển vọng vì sự phát triển bền vững". Quốc vụ khanh - Thứ trưởng Bộ Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Italy Manlio di Stefano tham dự từ đầu cầu Rome và cũng có bài phát biểu tại Hội thảo. Trong bối cảnh Covid-19, Hội thảo được tổ chức đảm bảo giãn cách tại Trụ sở Bộ, kết nối trực tuyến với đầu cầu Italy, với sự tham gia của các nhà khoa học Việt Nam và Italy, đại diện các viện, trường có hợp tác với Italy, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, Đại học Quốc gia Hà Nội, các đơn vị quản lý KH&CN thuộc Bộ, một số Bộ, ngành và tổ chức quốc tế.

Tại Hội thảo, bên cạnh việc cùng nhau nhìn lại chặng đường hợp tác hơn 20 năm và nội dung Ấn phẩm khoa học của Spinger, các đại biểu đã được nghe các nhà khoa học Việt Nam và Italy đại diện cho 5 nhóm nghiên cứu mạnh từ Viện Công nghệ thông tin và truyền thông - Đại học Bách khoa Hà Nội; Viện Khoa học Năng lượng, Viện Hóa học - Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam; Viện Vi sinh vật và Công nghệ sinh học - Đại học Quốc gia Hà Nội; Trường Đại học Thủy lợi Hà Nội và các giáo sư Italy đến từ LINK Foundation - Torino, Đại học Palermo, Đại học Trieste, Đại học Perugia và Đại học bách khoa Brescia chia sẻ các kết quả nghiên cứu và kinh nghiệm hợp tác trong các lĩnh vực định vị vệ tinh. năng lượng tái tạo, bệnh hại lúa và hệ vi sinh vật thực vật, y học dân tộc và cầu nối văn hóa khoa học, và dự báo mưa, lũ trung hạn lưu vực sông Hồng, sông Cả.
 

Đánh giá về các dự án hợp tác nghiên cứu chung giữa Việt Nam và Italy, bà Trần Thị Thu Hương - Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế và ông Marco Abbiati - Tùy viên khoa học Sứ quán Italy tại Hà Nội đều có chung nhận định, kết quả dự án không chỉ nằm ở số lượng các viện, trường tham gia hay số bài báo được công bố, cán bộ khoa học được đào tạo, trao đổi học thuật, mà quan trọng hơn, đó là các giá trị vô hình nhưng bền vững đã được hai bên chung tay gây dựng, là niềm tin cậy lẫn nhau, thái độ tận hiến với khoa học, mạng lưới kết nối và mối quan hệ đối tác trường tồn cùng năm tháng, từ đó mang lại lợi ích song phương bền vững.

Trong giai đoạn 2021-2023, các nhà khoa học Việt Nam và Italy sẽ cùng nhau triển khai 11 dự án hợp tác nghiên cứu chung trong các lĩnh vực: khoa học nông nghiệp và thực phẩm; công nghệ sinh học và y tế; môi trường và biến đổi khí hậu; công nghệ vật liệu mới; ICT và công nghệ 4.0; bảo tồn di sản. Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bùi Thế Duy kêu gọi các nhà khoa học hai Bên tiếp tục kết nối và đồng sáng tạo, phát triển quan hệ đối tác chiến lược, mạng lưới học thuật và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, hợp tác nghiên cứu hiệu quả hơn nữa để chung tay đóng góp cho sự phát triển bền vững và thịnh vượng của mỗi quốc gia, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và hỗ trợ các mục tiêu phát triển dựa trên KH&CN và đổi mới sáng tạo của Việt Nam và Italy.

Hội thảo “Hợp tác khoa học và công nghệ Việt Nam - Italy: Kết quả và triển vọng vì sự phát triển bền vững” là sự kiện có ý nghĩa đối với cộng đồng khoa học hai nước, nhất là trong bối cảnh Việt Nam và Italy đang nỗ lực thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược với một trong các trụ cột quan trọng là hợp tác về KH&CN. Đây còn là một hoạt động ý nghĩa trong khuôn khổ Ngày Khoa học Italy 15/4 và hướng tới Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5.